ഐക്യ ഭാരതത്തിന്റെ നിർമ്മാണത്തിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ച മഹാനായ നേതാവാണ് ഇന്ത്യയുടെ “ഉരുക്കു മനുഷ്യൻ” എന്നറിയപ്പെടുന്ന സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേൽ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്മരണയ്ക്കായി നിർമ്മിച്ച ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പ്രതിമയാണ് ‘സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് യൂണിറ്റി’.
2013 ഒക്ടോബർ 31-ന്, അന്നത്തെ ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര മോദിയാണ് ഈ ശില്പത്തിന്റെ തറക്കല്ലിടൽ നിർവഹിച്ചത്. സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേലിന്റെ വിഗ്രഹത്തിന് പുറമേ, സന്ദർശക കേന്ദ്രം, മ്യൂസിയം, സ്മാരക ഉദ്യാനം, കൺവെൻഷൻ സെന്റർ, ലേസർ ഷോ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന നിരവധി പദ്ധതികളും ഇതിന്റെ ഭാഗമായി സാക്ഷാത്കരിച്ചു.
ഈ പദ്ധതി ആദ്യമായി പ്രഖ്യാപിച്ചത് 2010 ഒക്ടോബർ 7-നാണ്. നിലത്തു നിന്ന് പ്രതിമയുടെ ആകെ ഉയരം 240 മീറ്ററാണ്. ഇതിൽ 182 മീറ്റർ പട്ടേൽ ശില്പത്തിന്റേതാണ്. ഉരുക്കും പ്രബലിത സിമന്റ് കോൺക്രീറ്റും ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ഈ പ്രതിമ പുറമേ വെങ്കലത്തിലൂടെയാണ് പൊതിഞ്ഞിരിക്കുന്നത്.
നാല് വർഷം കൊണ്ടാണ് ഈ മഹത്തായ ശില്പത്തിന്റെ നിർമ്മാണം പൂര്ത്തിയാക്കിയത്. ഏകദേശം 2,989 കോടി ഇന്ത്യൻ രൂപയാണ് പദ്ധതിക്കായി ചിലവായത്. പൊതു-സ്വകാര്യ പങ്കാളിത്തത്തിലൂടെയായിരുന്നു പദ്ധതി നടപ്പാക്കിയത്. 2012–13 സാമ്പത്തിക വർഷത്തെ ഗുജറാത്ത് സർക്കാരിന്റെ ബജറ്റിൽ ഇതിന് 100 കോടി രൂപ അനുവദിച്ചിരുന്നു.
പ്രശസ്ത ശില്പിയായ റാം വി. സുതർ ആണ് പ്രതിമയുടെ രൂപകല്പന നിർവഹിച്ചത്. സർദാർ സരോവർ നർമ്മദാ നിഗം ലിമിറ്റഡും ലാർസൻ ആൻഡ് ടൂബ്രോ (L&T) കമ്പനിയും ചേർന്നാണ് നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കിയത്. 2013-ൽ ആരംഭിച്ച വെങ്കല പ്രതിമയുടെ നിർമ്മാണത്തിനായി ചൈനയിൽ നിന്നുള്ള വിദഗ്ദ്ധ തൊഴിലാളികളെയും ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ഏകദേശം 33,000 ടൺ ഉരുക്ക് ഉപയോഗിച്ചാണ് ഈ വിഗ്രഹം നിർമിച്ചത്.
2019 നവംബറിൽ, സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് യൂണിറ്റിയിൽ പ്രതിദിനം ശരാശരി 15,036 സന്ദർശകരാണ് എത്തിയത്. ഇതോടെ പ്രതിദിനം ഏകദേശം 10,000 സന്ദർശകരെ മാത്രം ആകർഷിക്കുന്ന സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് ലിബർട്ടിയെ ഇത് മറികടന്നിരുന്നു. ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടനയുടെ “എസ്സിഒയുടെ എട്ട് അത്ഭുതങ്ങൾ” പട്ടികയിലും ഈ പ്രതിമ സ്ഥാനം നേടിയിട്ടുണ്ട്.
പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ച ആദ്യ വർഷം തന്നെ ഏകദേശം 29 ലക്ഷം സന്ദർശകരെയാണ് സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് യൂണിറ്റി ആകർഷിച്ചത്. ടിക്കറ്റ് വിൽപ്പനയിലൂടെ വലിയ വരുമാനവും നേടി. 2021 മാർച്ച് 15-ഓടെ 50 ലക്ഷം സഞ്ചാരികൾ ഈ സ്ഥലത്തെത്തി.
ഈ മഹത്തായ ശില്പം പ്രദേശത്തെ നിരവധി സ്വദേശികൾക്ക് തൊഴിൽ അവസരങ്ങളും സൃഷ്ടിച്ചു. സന്ദർശകരെ എത്തിക്കുന്ന വാഹന സർവീസുകൾ മുതൽ പ്രദേശത്തെ ചെറുകിട വ്യാപാരികൾ വരെ സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് യൂണിറ്റിയെ ആശ്രയിച്ചാണ് ജീവിക്കുന്നത് എന്ന് പറയാം.
ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക ഐഡന്റിറ്റിയുടെ ഭാഗമാണ് അവിടുത്തെ മഹാ നിർമ്മിതികൾ. അവ ടൂറിസത്തെയും ശക്തമായി സ്വാധീനിക്കുന്നു. ഇന്ന് ഭാരതത്തിന്റെ അഭിമാന സ്തംഭമായി ‘സ്റ്റാച്യൂ ഓഫ് യൂണിറ്റി’ ലോകത്തിനു മുന്നിൽ ഉയർന്ന് നിൽക്കുകയാണ്.
ഇത് ഒരുമാത്രം ഒരു നേതാവിന്റെ സ്മാരകമാത്രമല്ല; ഭാരതം എന്ന രാജ്യത്തെ തന്നെ ലോകം ഓർമ്മിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഒരു മഹാ അത്ഭുതവുമാണ്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പ്രതിമ നമ്മുടെ രാജ്യത്താണെന്ന സത്യം ഓരോ ഭാരതീയനും അഭിമാനത്തോടെ ഓർക്കേണ്ടതാണ്.
